Soms vraag ik me af hoe Brussel er over 10 – 20 jaar zal uitzien. De uitkomst van keuzes die we nu maken zullen dan pas voelbaar worden. Dat het moeizaam gaat om keuzes te maken in Brussel is alom geweten, maar ook het administratief kluwen en een monopolie van bepaalde betonboeren en hun ja-knikkende architecten vormen vaak niet de ideale humuslaag voor nieuwe stadsprojecten.
Daarnaast heeft Brussel enige tijd nodig gehad om zich los te rukken uit het zog van de betonwoestenij van het Manhattanproject die zich tijdens de vorige eeuw in de Noordwijk voltrok, maar ook de Noord-Zuid-sleuf liet een zwaar litteken na. De laatste decennia heeft Brussel met brave internationale passe-partout-architectuur dit proberen te boven te komen. Een therapie waarvan men nu aan het ontwaken is. Het loswringen van de moderne stad naar een postmoderne stad zal nog wel even duren, maar langzaam aan is er een kentering merkbaar. Het feit dat er eindelijk een Bouwmeester werd aanvaard is hier een voorbeeld van. Voor Olivier Bastin, de Bouwmeester, zal het een enorme uitdaging worden om iedereen achter zich te scharen om te werken aan een gezamenlijke visie. Het zal met vallen en opstaan gebeuren, maar ik heb er goeie moed in.
Intussen hebben zich hier en daar kleinere architectenbureaus in Brusselse gesetteld die er elk op hun manier in slagen om kleinschalige hedendaagse architectuurprojecten te realiseren. Deze vele kleine initiatieven hebben naar mijn gevoel toch wel een grote impact op het geheel en zorgen voor een mentaliteitsverandering en een bewustwording. Ook enfant terrible Arne Quinze heeft zich wonderbaarlijk kunnen mengen in de nieuwe stroming. Met zijn megasculptuur Cityscape langs de Guldenvlieslaan, had hij toen de deur al op een kier gezet, maar met zijn deelname in het Square-project heeft hij deze helemaal geopend. Het blijft een netwerktovenaar die goed kan overtuigen, maar hij heeft vooral de politiek en de bouwpromotoren laten inzien dat kwalitatieve architectuur ook kan verkopen.
Daarnaast staan er al jaren stedelijke projecten ter discussie. De meest beruchte voorbeelden hiervan zijn de ontwikkeling van sites als Tour & Taxis en Heizel, maar ook de Delta-site in Oudergem (die als nieuwe Europese pool zal dienen) werd onlangs aan het lijstje toegevoegd. Er is meer, veel meer! Als je de persberichten van de laatste tijd mag geloven zullen we straks met z’n allen op een gigantische bouwwerf wonen.
Even een kort overzicht van de opmerkelijkste projecten die lopende zijn of op stapel staan:
Kleine Ring West
Sinds vorige week is de tweede fase gestart om het ringtraject langs het kanaal tussen de Ninoofsepoort en Sainctelette te vernieuwen. Foto © NC.
Ninoofsepoort
Wat momenteel nog een desolate plek is bezaaid met stadskankers moet straks een groene oase worden. Oorspronkelijk stond er een kantoorgebouw gepland, maar de crisis op de kantorenmarkt heeft de eigenaar doen afhaken. In plaats daarvan zou er een park komen met aangrenzend twee woontorens van 30 & 17 verdiepingen, goed voor 300 appartementen. Ondanks het groene karakter van het gehele project rijst er uit de buurt toch protest tegen de veel te hoge bewoningsdichtheid… benieuwd hoe het zal evolueren. Foto © bureau BUUR
Ook aan de overkant van het kanaal zitten ze niet stil. De voormalige BelleVue brouwerij krijgt een herbestemming als hotel en opleidingscentrum. De plannen zijn alvast veelbelovend. Trouwens, de architecten, BOB361, die de linkerzijvleugel onder handen nemen vielen onlangs nog in de prijzen. Op Batibouw kregen ze de Belgian Building Award (BBA) voor het project P.NT2 gelegen aan de Poincarélaan. Foto’s © BOB361
Zuidstation
Plannen zijn er om het Zuidstation een volledige make-over te geven. Dit zijn de eerste en voorlopige plannen. Een gedurfde aanpak van de befaamde Franse architect Jean Nouvel. Het hele project staat nog in z’n kinderschoenen en kreeg al het verwijt dat de procedure niet transparant genoeg verloopt. Foto © Euro Immo Star.
RAC
Nu de financiëntoren vernieuwd is zijn de plannen voor de rest van de site bekend gemaakt. Het ontwerp oogt spectulair en is van de hand van architectenbureau Jaspers, Eyers & Partners, in samenwerking met Archi 2000 en -jawel- Arne Quinze. Voorheen had de site enkel een kantoorfunctie, daar komt verandering in: naast de kantoorruimte is er plaats voorzien voor 500 woningen, 9.000 vierkante meter winkelruimte, een crèche, een sportzaal en een restaurant. Foto’s © SAQ – Jaspers, Eyers & Partners – Archi 2000
Rogierplein
Een project waar er al wat rond de doen is geweest. Er was zelfs even sprake dat alles, wegens geldgebrek, terug naar af ging gaan, maar met wat creatief denken is er uiteindelijk een oplossing gevonden. De luifel met een diameter van 60 meter zal het Rogierplein en de aangrenzende ringlaan een nieuwe allure geven. De luifel staat ook in verbinding met het onderliggende metrostation en zal onder andere natuurlijk licht binnenbrengen. Misschien een beetje blingbling-architectuur, maar ergens heeft Brussel -in mijn persoonlijk mening- daar wel recht op… zeker als het van de hand is van Xaveer De Geyter Architects (XDGA). Foto © Mobiel Brussel
