Verbrusseling of bruxellisation is een begrip onder stedenbouwkundigen. Een voorbeeld van hoe het niet moet. Wikipedia definieert de term als “een anarchistische stedelijke ontwikkeling in een oude en historische stad”. De aanleg van de noord-zuidverbinding of de bouw van de Europese wijk gingen in Brussel gepaard met een brutale afbraak onder het mom van modernisering, zelfverminking zonder historisch besef. Welke buitenlandse autoriteit schreef over Brussel het volgende?
Niemand houdt van deze stad, niemand zorgt voor haar, niemand neemt haar onder zijn hoede. Zoals een getraumatiseerd kind voortdurend herhaling zoekt van het ondergane leed, zo is deze stad alsmaar bezig zichzelf te schenden en weg te geven. Iedere poging om aan de bende een einde te maken veroorzaakt alleen maar een grotere chaos.
Het juiste antwoord is Geert Mak. Het citaat komt uit ‘In Europa’ (2004), de lijvige bestseller waarin de Nederlandse schrijver-journalist een reis maakt door het 20ste-eeuwse Europa. In Brussel neemt Geert van Istendael hem op sleeptouw. Een uitvoeriger fragment staat hier. ‘In Europa’ gooide ook internationaal hoge ogen (Leipziger Buchpreis zur Europäischen Verständigung 2008) en werd door de VPRO in 35 afleveringen verfilmd.