De laatste jaren zien we in het buitenland steeds vaker een nieuw soort bibliotheek opduiken. De nieuwe generatie bibs zijn open, verbinden burgers met hun woonplaats en presenteren hun boeken op een luchtige manier. Vanaf morgen hebben we er ook zo één in Brussel. Hoewel het Muntpunt niet zo spectaculair is als zijn soortgenoten in pakweg Nederland of Canada, is het wel een plek in onze hoofdstad die vernieuwing uitstraalt. Met een unieke werkwijze voor België.
Muntpunt is een open huis
Wij mochten al een kijkje nemen voor de officiële opening. Eva Drees, contactpersoon voor de media, legt het concept uit: “Het Muntpunt is eigenlijk een communicatiehuis. Het bestaat uit vier pijlers. In de eerste plaats is het een belevingsbibliotheek. Dat is een bibliotheek die meer doet dan boeken uitlenen. Zo organiseren we met partners uit de stad verschillende activiteiten.”
“Ten tweede is het een verbindingsinstrument wat Brusselaars met Brussel verbindt. Zo kunnen we er presentaties houden over het aanbod van Nederlandstalige organisaties. Natuurlijk richten we ons wel op het Nederlandstalig circuit in Brussel, omdat wij een ‘Vlaams huis’ zijn. De derde pijler van het Muntpunt is een informatiecentrum. Wij bieden informatie over Brussel. Van waar je kinderopvang vindt tot het dichtstbijzijnde zwembad in je gemeente.”
Muntpunt is meertalig
“De vierde en laatste pijler is het open huis. In se zijn wij Nederlandstalig. Maar wij schakelen op andere talen over, indien dat nodig is. We zullen geregeld in het Frans en Engels moeten communiceren. Verder is ons aanbod heel breed. Van cultuur-dummy tot cultuurfreak, iedereen kan hier terecht. Het Muntpunt is de plek waar mensen elkaar kunnen ontmoeten.”
Het Muntpunt zit op de plaats van de voormalige Hoofdstedelijke Openbare Bibliotheek (HOB) aan het Muntplein, naast de Muntschouwburg. De muren van de oude bibliotheek zijn open gebroken, plafonds zijn verwijderd en er lijkt een zwevende verdieping te zijn. Niet enkel het gebouw van de oude bibliotheek is benut, ook het historisch Schildknaapgebouw aan de achterzijde en het huisje met de voormalige nachtwinkel werd ingenomen door het nieuwe Muntpunt.
Muntpunt is spectaculaire metamorfse
Aan de buitenkant zie je vrij weinig van de spectaculaire metamorfose. Pas als je binnen bent ervaar je het open gevoel. In het Muntpunt is een centrale boekentoren van zwarte boekenkasten, waar de trappen en de verdiepingen omheen cirkelen. De bibliotheek is thematisch opgesteld. Boeken, cd’s en dvd’s staan niet meer bij elkaar, maar door elkaar heen. Dat maakt het rondneuzen verrassend. Want je weet op voorhand niet wat je tegen gaat komen. Het alfabetisch systeem is doorbroken.
Het Muntpunt gebruikt ook de retail-opstelling. Hiermee worden boeken in de kijker gezet. Iets dat je wel in meer Vlaamse bibliotheken tegenkomt. Verder is het aanbod van de HOB ook uitgebreid en vernieuwd met actueel materiaal. De kasten van de centrale boekentoren zitten letterlijk vol, terwijl de kasten op de afzonderlijke verdiepingen expres lege plekken open laten. Dit creëert een bepaald gevoel van dynamiek.
Muntpunt biedt studieruimte
Eva Drees vertelt verder: “Onlangs bleek uit onderzoek dat er in Brussel een groot gebrek aan rustige studieplekken is. Hier willen wij in het Muntpunt aan tegemoet komen. Zo hebben wij een afzonderlijke studieplek. Dat is de enige plek waar het echt stil moet zijn. Op de verdiepingen zijn dan weer afzonderlijke werktafels waar mensen hun laptop op kunnen zetten of hun boek kunnen lezen. We hebben ook coupés waar mensen hun groepswerk in kunnen maken.”
De jeugdafdeling is ook thematisch ingericht. Maar daar blijft het niet bij. Kinderen en jongeren kunnen daar gaan gamen. En er komt een vertelhoek. Daaronder is de benedenruimte. Die laat men open om een gevoel van ruimte te creëren. Er kunnen wel exposities doorgaan. En je kan er je favoriete krant of magazine komen lezen.
Muntpunt krijgt gelukkige medewerkers
Mensen die boeken willen lenen, maken gebruik van automatische ontleen- en inlevermachines. Betalingen gebeuren cash, met bank- of visakaart aan de betaalautomaten. Eva Drees: “Hierdoor kunnen wij personeel op een andere manier inzetten. Bibliotheekmedewerkers komen er dan meer in contact met de klant. Wat het geluksgevoel op de werkvloer verhoogt.” Dat klinkt allemaal erg mooi. Het café, wat aan de achterkant zit, maakt het Muntpunt nog echt af. Het is er op een warme zomerdag heerlijk koel. En er komt een terras bij.
Tot slot wijst Eva Drees ons op de meertalige functie van de betaalautomaten. Die geven informatie in het Nederlands, Frans, Engels en Duits. “Eigenlijk willen wij van het meertalige en het multiculturele een troef maken. Dat hoeft helemaal geen probleem te zijn. Verder is Brussel een ingewikkelde stad. Ook daar willen wij een troef van maken door mensen daarin wegwijs te maken.”
Muntpunt echt voor iedereen iedereen?
In Nederland en Canada bezochten wij eerder dit jaar vergelijkbare belevingsbibliotheken. Het verschil met de nieuwe generatie open boekhuizen in deze landen is, dat het Muntpunt wat donkerder overkomt. Dat kun je de architecten (B-Architecten) ook niet kwalijk nemen. Zij konden geen nieuw gebouw neerzetten maar waren onderhevig aan de beperkingen van de al bestaande architectuur. Eigenlijk is de metamorfose van de HOB naar het Muntpunt erg goed gelukt.
Vergeleken met de hoofdvestiging van de Openbare Bibliotheek Amsterdam (OBA) is het Muntpunt vrij klein. Maar dat heeft dan weer te maken met het geringe Nederlandstalige publiek in Brussel. Het enige, waar men in Nederland verder lijkt te staan, is het grote aanbod boeken, tijdschriften en kranten in het groot aantal talen. Het Muntpunt richt zich voorlopig enkel op materiaal dat in het Nederlands, Frans en Engels verschijnt.
Hopelijk wordt het Muntpunt een succes. En niet enkel een thuis voor Nederlandstalige Brusselaars. Maar een plek waar iedere Brusselaar zich thuis kan voelen. Ongeacht taal of achtergrond.
Bij de officiële opening hoort natuurlijk een feestje! Enkele spraakmakende activiteiten die dit weekend op het Muntplein doorgaan:
Vanavond: om 22u00 licht- en geluidsshow op het Muntplein.
Morgen, zaterdag: activiteiten gericht op kinderen met als thema sport. Er komt een klimmuur en de bus van FM Brussel staat klaar.
Overmorgen, zondag: op deze rustdag gaat er een picknick en een biologisch marktje door op het plein. Er zal een schrijfcursus in het gebouw zijn. Je kan videospeeches van belangrijke mensen bekijken en er is een walk of fame.
Meer info? Kijk dan zeker op www.muntpunt.be!
Fotorafie: Stanny Dedere. Copyright foto’s: Muntpunt.
