Inkomensongelijkheid viert hoogtij en de activiteitsgraad van het individu verschilt ook al grondig. Tweeverdieners weten niet wat eerst doen terwijl werklozen zeeën van tijd hebben. Vrije tijd is de luxe van deze tijd wordt dan beweerd, door zij die er te weining hebben. Ben je meer dan vijftig dan wordt van je verwacht dat je jonge mensen een kans geeft op de arbeidsmarkt en wil je nog actief blijven dan doe je toch aan vrijwilligerswerk.
Alles is goed om mensen aan de slag te krijgen en houden. Een informeel circuit met betaling in het zwart of een overheid die arbeidsplaatsen zwaar subsidieert geeft de al te actieve burger de mogelijkheid om een arme drommel in huis te halen om de was en de plas te doen. Uit de tijd zou je denken. Voor elke jobje in huis bestaat er een machine. Vaatwas, stofzuig- of keukenrobot, je houdt het niet voor mogelijk wat er bestaat en toch wordt er weer huispersoneel ingeschakeld. De dag van vandaag mogen ze wel niet meer inwonen. Als hun dagtaak erop zit kunnen ze ook thuis nog beginnen. Er bestaan toch zoveel mogelijkheden om je het leven makkelijk te maken en wie zegt dat ze voltijds moeten werken, luidt het dan. Bij ons doen ze de afwas met de hand want een vaatwas verbruikt toch te veel water, het grondwaterpeil staat onder druk, en het verbruik van elektriciteit moet naar beneden. Hoe kan je het aan je vriendenkring kwijt dat je een ecologische voetafdruk van een Chinees heb. Voor vluchtelingen, politiek of economisch, maakt niet uit, ligt het toch anders. Tolerantie is een mooi principe. Zij hebben nog tijd om aan hun voetafdruk te werken. De maatschappelijke druk is bij hen van een andere orde.
Een paar jaar geleden deed ik bijna dagelijks het Noordstation aan. In de grote hall naast de lokettenzaal zag je meer dan eens Oost-Europese vluchtelingen die er de nacht hadden doorgebracht en er met hun hebben en hun houden een vaste stek trachtten te veroveren. Het openbaar toilet bleek dan weer ingenomen door een wc-madam van Afrikaanse afkomst, een allochtone uit Afrika aangespoeld, zeg maar. Nu moet je niet onmiddellijk denken dat ik racistisch van aard ben als ik zeg dat ik al nettere openbare toiletten heb gezien. Feit is dat ik mijn boekentasje angstvallig ergens aan de ingang achterliet en bij terugkeer op een afkeurende blik werd vergast waarna mij verzocht werd om niets achter te laten terwijl ik mijn behoefte deed. Het integratieproces liep bij de vrouw wat mank en haar frustratie over haar lot was voelbaar.
