In Wiels kun je de eerste Belgische solotentoonstelling bewonderen van de Zweedse kunstenares Klara Lidén. In haar poëtische en beklijvende video’s en installaties toont ze haar fascinatie voor de stad. Tegelijk stelt ze zich kwetsbaar op door zichzelf op te voeren in al haar stunteligheid. De ongekroonde koning van de slapstick Buster Keaton is niet ver weg als ze repeteert met professionele balletdanseressen.
De tentoonstelling opent met een aantal bundelingen van over elkaar geplakte reclameaffiches uit de straten van Berlijn, de stad waar de kunstenares woont. Een blanco blad bedekt de bovenste affiche, zodat de boodschap ervan verloren gaat. Hier en daar is nog een flard tekst van een oudere affiche te ontcijferen. Het is een krachtig symbool voor de stad die onophoudelijk verandert, maar waarin de geschiedenis onuitwisbare sporen achterlaat. Of is het werk veeleer een aanklacht tegen de overconsumptie in onze maatschappij, die enkel een gevoel van leegte creëert?
Tussen afval en schoonheid
De 36-jarige Lidén is opgeleid als architect. In haar kunst recycleert ze in navolging van Marcel Duchamp graag banale objecten die ze in de stad vindt. Zo stelt ze vuilnisbakken uit verschillende steden tentoon. Het zijn voor haar knap ontworpen stukken straatmeubilair, die door graffiti en stickers een eigen identiteit krijgen. Een andere installatie toont houten vormen in kleine, gezellige groepjes, die kunnen dienen als zitbanken of tafels. Aan het plafond hangen lege plastic jerrycans, waarop dezelfde roze verf als op de banken is aangebracht. Of hoe afval schoonheid wordt.
Het aangrijpendst in de tentoonstelling zijn de video’s waarin de kunstenares zelf optreedt. In een troosteloze stedelijke omgeving glijdt ze zachtjes van een lantaarnpaal. Vervolgens zien we haar achter haar werktafel zitten in een schaars ingericht atelier, terwijl uit de luidsprekers Helpless in een versie van Patti Smith weerklinkt. Ze staat op, wandelt rustig naar de grote papiermand en verdwijnt er volledig in. Spreekt er radeloosheid en zelfverachting uit of toch eerder absurde humor?
Beckett
Ten slotte overvalt ons plaatsvervangende schaamte als ze zich aan ballet waagt. Ze ontbeert de elegantie en techniek van de danseressen van het Hermitagetheater in Sint-Petersburg, maar ze repeteert onverstoorbaar verder. Het herinnert aan turnlessen uit een ver verleden waarin je hopeloos achterop bleef bij de demonstratie van de modelleerling. Tegelijk illustreert de video mooi het levensmotto van Samuel Beckett: “Ever tried. Ever failed. No matter. Try Again. Fail again. Fail better.”
Klara Lidén toont het falen van de mens met de grootst mogelijke persoonlijke inzet en met een onbewogen gezicht. Daar kan geen perfect uitgevoerde spagaat of pirouette tegen op.
Klara Lidén: Battement battu loopt nog tot 10 januari 2016 in Wiels.