Nog tot zondag kun je in Wiels sterke beelden bewonderen van een sociaal bewogen kunstenaar. Sven ’t Jolle (°1966) is geboren in Antwerpen en woont en werkt in Melbourne. Hij verpakt zijn scherpe kritiek op de uitwassen van het kapitalisme in kleurrijke en soms zelf kinderlijke vormen. Een revelatie!
Als je binnenkomt in de voorste ruimte van de expositie, lijk je wel in een speeltuin terecht te komen. Een glijbaan heeft de vorm van een groen konijn. Er ontbreekt echter een trapje om erop te klimmen. Ernaast staat een felrood tuig in de vorm van een tomaat waar kleine kinderen in kunnen kruipen. ’t Jolle ontdekte het op een foto van een gesloten vluchtelingencentrum in België. Ertegenover staat een veel ernstiger sculptuur van een bedrukte arbeidersvrouw met kind, dat gebaseerd is op een werk van de Duitse kunstenaar Christoph Voll uit de jaren 30, een tijd van zware economische crisis. Het op het eerste gezicht vrolijk stemmende ensemble blijkt dus te verwijzen naar economische migratie, armoede en uitbuiting.
Even verderop staat een kinderzwembad, waarin een opblaasbaar bootje drijft. Het is – opnieuw – ontoegankelijk. Een hekje errond is bedoeld om kinderen voor verdrinking te beschermen, een grote omheining wil vooral buitenstaanders buitenhouden. De allusie op de vluchtelingencrisis is onmiskenbaar. Europa (en ook Australië) bouwt muren om migratiestromen tegen te houden en zijn eigen voorzieningen veilig te stellen. Of is het zwembad een symbool voor de Middellandse Zee, waar al zo veel doden vielen?
Schoon Schip/Tabula Rasa toont een met bladgoud bedekte miniatuur van een schip van de Verenigde Oostindische Compagnie, dat zich op een rudimentair vlot bevindt. Aan de muur hangen de logo’s van banken die gered moesten worden tijdens de bankencrisis van 2007. Het toont de felle verontwaardiging van de kunstenaar over de vanzelfsprekendheid waarmee overheidsgeld werd ingezet ten voordele van rijke privébeleggers, die hun straf ontliepen voor hun roekeloze speculaties.
Volgens de Amerikaanse droom is succes en rijkdom voor iedereen beschikbaar als je maar hard werkt. Dat (waan)idee doorprikt de kunstenaar simpelweg aan de hand van een verroeste basketbalring. Ertegenover staat niet voor niets een oude, verweerd uitziende man. Het herinnert je aan de topsport waarin slechts enkelingen het maken en aan de verwaarloosde infrastructuur in de VS.
’t Jolle graaft ook in het collectieve Vlaamse geheugen door in tekeningen in te zoomen op het verdoken racisme in de stripalbums van Suske en Wiske. Willy Van der Steen schilderde Arabieren af als potentiële slavenhandelaars, dieven en onbetrouwbare sujetten. Zwarte Afrikanen zouden als bosjesmensen mensenvlees eten. De taak van de blanken is om de beschaving naar Afrika te brengen. Die stereotypen weerspiegelen een tijdsbeeld, maar zijn verre van onschuldig en werken nog na.
In de bovenzaal kun je aan de computer grasduinen in de schetsboeken van de kunstenaar. Het heeft iets intiems om rechtstreeks toegang te hebben tot kriebels en notities waarvan een aantal later zijn uitgewerkt tot tekeningen of installaties.
Nog tot 19 maart in Wiels: Sven ’t Jolle. The Age of Entitlement, or Affordable Tooth Extraction
