Categorieën
Podium

Een meisje van tachtig

Chris Lomme is tachtig. De actrice die in 1959 de Vlaamse huiskamer inpalmde toen ze al zingend uit een kist kroop in Schipper naast Mathilde, is nog lang niet uitgezongen. Canvas en de KVS huldigden haar met een prachtige documentaire en een feestelijke avond in het theater, die – noblesse oblige – werd afgesloten met een glas champagne en oesters.

Chris Lomme en de KVS hebben een gemeenschappelijke geschiedenis. Van 1962 tot 1993 was ze als vaste actrice verbonden aan het huis. Twintig jaar lang stond ze er op de planken onder de hoede van artistiek directeur Nand Buyl. Huidig directeur Michael De Cock werkte in 2011 met Lomme samen als regisseur van het later verfilmde toneelstuk ‘Achter de wolken’. Hij droomde ervan om een voorstelling met haar te maken over afscheid nemen, verlies, ouder worden en hoe ze daarmee omgaat. De tv-documentaire toont de voorbereidingen van het stuk ‘Reverence’, dat in februari 2019 in première gaat.

‘Chris Lomme, een reverence’ is een intiem portret geworden van een actrice die niet van ophouden wil weten. Ze is de passie voor het metier niet kwijt en doet er alles aan om fysiek en mentaal fit te blijven, van pittige yoga-oefeningen tot gedichten van buiten leren. Ze ergert zich blauw aan betuttelende opmerkingen of ze ‘nog’ kan autorijden en teksten onthouden.

Gemakkelijk om mee samen te werken, is ze zeker niet. Als De Cock wil graven in haar diepste zielenroerselen en vragen blijft stellen, bekt ze hem toe dat hij te veel praat. Een vleugje ijdelheid is haar zeker niet vreemd, blijkt uit haar ongelovige reactie als een receptioniste haar niet herkent. Tegelijk is ze open over haar twijfels, de pijn die kritiek doet en haar verlangen naar aandacht. Achter de krachtige trots schuilt een flinterdunne kwetsbaarheid. Dat toonde ze ook op de feestavond toen de tranen haar in de ogen stonden bij de live-opvoering van een weemoedig nummer van Aster Piazzolla en ze de hand van haar vriendin Viviane De Muynck greep.

Nand Buyl was niet alleen haar mentor, maar ook de liefde van haar leven. Pas in 2001 stapten ze in het huwelijksbootje. In 2009 stierf hij onverwacht aan een hersenbloeding. Ze vertelt nog altijd vol vuur over hem (“ik zag hem liever dan mezelf”) en kust liefdevol zijn foto in de gang, een affiche van ‘Vidange Perdu’ waar hij zijn middelvinger uitsteekt. Na zijn dood begon ze te veel te drinken en werd ze onhandelbaar. Ze kwam thuis in een leeg huis en miste zijn warme lichaam in haar bed. In haar dagboek boekstaafde ze haar peilloze verdriet. Nu nog voelt ze dagelijks de eenzaamheid.

Mooi is dat Lomme niet alleen de gevierde diva wil zijn, maar ook iets wil betekenen als mens en iets wil teruggeven aan de maatschappij. Ze werkt als vrijwilligster in het palliatieve dagcentrum Topaz in Wemmel. Je ziet hoe oprecht geïnteresseerd ze is in de patiënten en hoe teder ze met hen omgaat. Ze onderwijst ook vertelkunst aan het amateurtheater Zinnema.

Het West-Vlaamse meisje met de schalkse lach en de gezonde dosis zelfspot is ten slotte ook een ware ambassadrice van Brussel geworden. In het expojaar 1958 vestigde ze zich in de hoofdstad. Haar huis staat in Anderlecht bij het Scheutbos. In 2014 werd ze zowaar tot ‘Brusseleir van ’t joêr’ verkozen. Ze prijst in een recent interview met Bruzz de verscheidenheid van de stad en laakt tegelijk de slechte organisatie en het gebrek aan samenwerking.

De documentaire ‘Chris Lomme, een reverence’ is tot 5 januari te zien op VRT Nu. Op 23 februari gaat Reverence van Chris Lomme, Lisbeth Gruwez en Michael De Cock in de KVS in première.

Share

Door Tom Van Bogaert

Nieuwe Brusselaar met een passie voor taal, cultuur en journalistiek. Geboren in Sint-Niklaas. Studeerde Germaanse talen in Gent en woonde na zijn studie zes jaar in Berlijn. Houdt zich bezig met beleid en communicatie binnen de Vlaamse overheid en is journalist in bijberoep.