“Front 242 will stop performing concerts. It is with a mix of emotions that we announce our last concerts… On the one hand, we sadly close a great adventure of some 40 years of amazing feelings shared with our wonderful audience. On the other hand, we realise that stopping now with a great image and full energy is what everybody would like to remember. So, don’t miss Front 242 this year, we promise you the most powerful and enjoyable performances.”
Na een indrukwekkende carrière van maar liefst veertig jaar neemt Front 242 afscheid in stijl. De Belgische EBM-legendes blijven trouw aan hun roots en trekken zich niets aan van commerciële trends. Zelfs toen ze het voorprogramma verzorgden van Depeche Mode, bleven ze lekker eigenzinnig. Geen commerciële festivals of uitverkochte stadions voor deze heren – ze kozen resoluut voor hun eigen duistere stijl. En dat werpt zijn vruchten af: grootheden als Al Jourgensen (Ministry), Dave Gahan (Depeche Mode), Johnny Rotten (Sex Pistols) en Trent Reznor (Nine Inch Nails) zijn openlijk fan. Net als hun Brusselse soulmates van La Muerte werd Front 242 eerder internationaal op handen gedragen dan in eigen land.
De band behoort tot een select clubje dat ooit een legendarische livesessie mocht opnemen voor wijlen John Peel bij de BBC. Alsof dat nog niet genoeg is, wist niemand minder dan Anton Corbijn de videoclip van hun monsterhit “Headhunter” te regisseren. Dit jaar zetten ze een punt achter hun indrukwekkende carrière met een laatste reeks optredens, waaronder de allerlaatste drie zinderende concerten in hun geliefde Ancienne Belgique, van 23 tot en met 25 januari. Van Las Vegas tot Londen, en van Mexico City tot Parijs – de afscheidstournee Black Out was een ware wereldreis, maar de eindbestemming blijft hun ‘plat pays’. Nog één keer alles geven op klassiekers als “Welcome To Paradise”, “No Shuffle” en “Headhunter”. Front 242 zwaait af, maar niet zonder een knaller van een afscheid. En dat hebben ze geweten in Brussel.
© CPU – Frauke Cludts
Speciaal voor deze afscheidsconcerten kozen ze voor twee verschillende voorprogramma’s. Vrijdag en zaterdag was dat de Zweedse sensatie Rein, terwijl donderdag Daniel Myer de zaal mocht opwarmen. Deze Duitse producer en maestro van de EBM ofte electronic body music, bekend van projecten als Haujobb en Architect, weet als geen ander hoe hij een publiek moet klaarstomen met zijn donkere, hypnotiserende beats en futuristische soundscapes. Myer is geen onbekende in de scene en zijn innovatieve benadering van elektronische muziek sluit perfect aan bij de unieke stijl van Front 242. In een set waarin de grenzen tussen industriële elektronica en atmosferische soundscapes vervaagden, vormde hij de ideale prelude naar het brute, energieke spektakel dat Front 242 steevast neerzet.
Front 242 weet al jaren precies wat hun publiek wil: geen bullshit, maar knallers die op elke Zebedeus-party aan bod komen. Jean-Luc De Meyer, Richard ’23’ Jonckheere en Patrick Codenys kozen ervoor om het zichzelf niet te moeilijk te maken en serveerden een set vol klassiekers, afgetrapt met de iconische track “W.Y.H.I.W.Y.G.”, ofte ‘What You Hear Is What You Get’ (geen bullshit dus). En ze zouden Front 242 niet zijn zonder hun kenmerkende visuals – koel en strak, net als hun muziek. De projecties zijn duidelijk geïnspireerd door Anton Corbijn, regisseur van de videoclip voor Headhunter. Dat nummer werd destijds grijsgedraaid op MTV – dankjewel Marcel Vanthilt – en bezorgde de band wereldwijde bekendheid én respect. Met “Body To Body” zetten ze nog eens haarfijn uiteen wat de fundamenten van het EBM-genre zijn: o.a. Body to Body, sex is good! Maar het duurde niet lang voordat de zaal volledig losging op “Don’t Crash”, de ultieme ‘meezinger’ en een vaste waarde voor elke zichzelf respecterende new wave-dj.
© CPU – Frauke Cludts
Inmiddels is het al wat warmer geworden en gaan de zwarte jasjes uit. Tegelijk vragen we ons af of zowel Daft Punk als Chemical Brothers niet enkele ideetjes van Front 242 hebben gejat. Enfin, ondanks hun respectabele leeftijd huppelen de heren als frisse konijnen over het podium en genieten ze met volle teugen van een overvolle AB. Het is zo’n concert waar dochters hun vaders aan de deur afzetten, of waar kinderen met open mond toekijken hoe hun vader, met ontbloot bovenlijf, als een volleerd generaal standhoudt in de mini-moshpit vooraan. We zien vooral mensen die zich weer even terug in de jaren ’80 wanen – een prachtige, maar onheilspellende periode. Geen band weet de sfeer van die tijd – gekenmerkt door de Bende van Nijvel en de Koude Oorlog – beter neer te zetten dan onze eigen EBM-pioniers. Iedere aanwezige geniet op zijn eigen vierkante meter, op zijn eigen manier.
Wanneer de eerste tonen van “No Shuffle” weerklinken, wordt meteen duidelijk hoe populair Front 242 nog steeds is. Ook de slagzin Together, Divided wordt luidkeels meegebruld tijdens “Generator”, wat bewijst dat deze band nog altijd een ongeëvenaarde energie weet los te maken. Deze song is even mystiek als bezwerend en de handen gaan regelmatig op elkaar, maar van een adempauze is er geen sprake. Want tijdens “Red Team” wordt de AB omgetoverd tot een bunker van het Rode Leger, waar de dreunende bassen en Sovjet-visuals een hypnotiserend effect op het publiek uitoefenen. Een bevreemdende en claustrofobische, maar toch uitzinnige sfeer – wat ís dít zeg?
Met “Take One,” “Tragedy For You” en “Fix It” wordt de sfeer iets minder beklemmend en zien we iedereen lustig meehossen – alsof we ons op een oldskool eighties-feestje in een of ander illuster jeugdhuis bevinden, waar de zweetdruppels op het plafond condenseren en op de wollen pullovers neerdruppelen. En dan is het natuurlijk, noblesse oblige, tijd voor “Welcome To Paradise,” waarvan het niet zo katholieke refrein alom bekend is: “No sex until marriage? Yeah right!” Het nummer en de opzwepende lyrics zetten de zaal compleet in lichterlaaie.
© CPU – Frauke Cludts
Bij het aanschouwen van deze dijk van een liveconcert raken we er stilaan rotsvast van overtuigd dat we Front 242 als voorlopers van techno én new beat mogen beschouwen. En dan moet “Headhunter” nog komen. Bij de eerste tonen van hun wereldhit verschijnt de videoclip uit 1988, geregisseerd door Corbijn, op het projectiescherm. Het visuele eierenthema van de clip, opgenomen in Bruxelles Ma Belle, ontstond nadat Corbijn de songtitel verkeerd had begrepen als “Egg Hunter,” een anekdote waarmee je op café ongetwijfeld kunt scoren bij je vrienden. Volgens De Meyer hadden ze wel tien hits zoals “Headhunter” kunnen maken – de platenmaatschappij drong er zelfs op aan – maar dat interesseerde hen niet. Het typeert volledig de eigenheid van Front 242, een band bij wie het succes nooit naar het hoofd is gestegen. Het hoeft niet gezegd dat deze laatste energiebom het kookpunt bereikt; zo intens dat het publiek nog minutenlang blijft staan gapen (of bekomen) bij de indrukwekkende visuals vooraan, zelfs nadat de leden van Front 242 het podium al hebben verlaten. Of hoopten ze stiekem op nóg een encore?
Bij deze kunnen we Front 242 van onze bucketlist schrappen, en dat vinden we eigenlijk wel jammer – want van reuma of slijtage is niets te merken. Volgens De Meyer is de fysieke kant niet de enige reden om te stoppen, maar wel een belangrijke. De B in EBM staat tenslotte nog steeds voor ‘body’, en als je het fysiek niet meer kunt waarmaken, kun je beter stoppen. En dat doe je dan maar het best op je hoogtepunt – schoppend en springend – in je geliefde AB. Dit concert komt alvast in aanmerking voor het beste van 2025. Ja, het is nog vroeg, maar toch…
Bedankt voor de kwaliteit en authenticiteit, copains!
Op de YouTube-pagina van de AB kun je het laatste concert van Front 242 op 25 januari 2025 herbeleven.
Tom Verhavert schreef deze recensie voor de muziekwebsite Dansende Beren.
