Wie brengt er nu in godsnaam een album uit op een woensdag? Zonder enig idee van achtergrondverhaal zou je kunnen kijken richting artiesten zonder marketingteam, of iemand die totaal geen benul heeft van de ongeschreven regel dat platen altijd op vrijdag moeten verschijnen. Maar nee, Zwangere Guy weet echt wel wat hij doet.
Dat wist hij trouwens ook toen hij de leadsingle ervan uitbracht op een zaterdag. Allemaal kleine details die bijdragen aan het grote verhaal dat van Dit is Guy. een veel diepgaander album maakt dan je op het eerste gezicht zou denken. “Leven beter” verscheen namelijk op de verjaardag van Gorik van Oudheusden, en dat hij op die dag het zaadje plantte voor de geboorte van het grotere geheel, kan alleen maar gezien worden als prachtige metafoor voor het feit dat vandaag zijn dochtertje een eerste kaarsje mag uitblazen. Om dus al maar een eerste tipje van de sluier te tillen: Wie is Guy? Dit is Guy.
En bovenstaand zinnetje voelt ergens misschien als een open deur intrappen, maar er is wel degelijk meer aan de hand. Toen Zwangere Guy in 2019 naast Stikstof ook zijn eigen verhaal kwijt moest, leerden we de Brusselaar pas echt kennen. Wie Is Guy? vertelde het verhaal van een jonge gast die het nooit echt makkelijk had gehad, maar er met de hulp van zijn maten wel bovenop zou raken. Vol zelfvertrouwen, maar tegelijkertijd ook met een klein hart vol frustratie en verdriet, terugkijkend op hoe het verleden hem had gekraakt. Nummers als “Beter Leven” en “Gorik Pt. 1” waren zelfs van zo’n emotionele diepte dat je ergens het gevoel had Gorik een beetje persoonlijk te kennen. En daar heeft ergens ook altijd wel de kracht van ZG gelegen.
Want doorheen de jaren hield Zwangere Guy het publiek kort bij hem. Was het niet op Pourriture Noble, de jazzplaat waarin hij samen met drummer Lander Gyselinck verlies van zowel liefde als zichzelf exploreerde, dan wel in de (op papier) niet-autobiografische Streamz-reeks Putain. Gorik liep de deur nooit expliciet plat, maar als hij iets deed, dan zinderde dat altijd wekenlang na. Dat lijkt in deze ook het geval te worden met Dit is Guy., al was het alleen al maar om het verhaal in de aanloop naar en rond de plaat. In het Canvas-programma Therapie vertelde de Brusselaar dit voorjaar openlijk over de periode waarin het mis ging. Over de momenten waarop de alcohol het overnam en zo relaties en vriendschappen kapotmaakte. Zijn reis naar Costa Rica haalt hij tot op vandaag regelmatig aan als het keerpunt; het moment waarop het lichaam ‘stop’ zei, en alle opgekropte frustraties plaatsmaakten voor innerlijke rust, werk aan mentaal welzijn en uiteindelijk ook de kracht om een eigen familie (weer) op te bouwen.
Dit is Guy. was met andere woorden al lang op voorhand veel meer dan de volgende plaat in de discografie van Zwangere Guy. Niet dat de cirkel nu rond is, maar de vraag die de man jaren geleden stelde aan zichzelf, wordt nu voor heel de wereld beantwoord. En meer. Niet alleen weten we nu wie Guy is, maar ook wie hij was en hoe hij van die versie in zijn huidige vorm is terechtgekomen. Opener “DMT” steekt daar nog lichtjes de draak mee, want zoals Gorik het zelf al aangaf: met een naam als Zwangere Guy dreigt altijd het idee dat niemand je ooit serieus zal nemen. De Brusselaar speelt met die gedachte, door tussen het ludiek dissecteren van zijn naam toch met een verdoken boodschap te komen: Wie ben ik, zonder mezelf? De middenweg tussen de grimmige, opgefokte rapper en die van liefdevolle familieman – met als ondergrond de “Lege Fles”.
‘Mijn allerlaatste druppel werd een hele levensles / Vond geluk binnen mezelf en niet meer in een lege fles’ is een zin die eigenlijk al voor zich spreekt, al is ook hier de achterliggende boodschap veel subtieler dan dat. Het gebukt gaan onder de faam en onder zijn verleden, maar eveneens over de trots op de weg die hij daarin heeft afgelegd. Met vallen en opstaan, met (het) winnen (van zijn familie) en (het) verliezen (van enkele vrienden). De “Papucho” is hard voor zichzelf in een beenharde disstrack naar zijn jongere zelf, maar dat zorgt er tegelijkertijd wel voor dat we diep genoeg in ZG’s geest hebben gegraven om de echte trauma’s boven te halen. ‘Al mijn trauma’s werden levenslessen’ voorspelt hij in “Monkey Mind” voor een tweeluik dat misschien wel eens Belpopgeschiedenis kan worden.
In “10•05•94” dicteert de presentator van Radio Fantastik dat de zesjarige Gorik ‘de grote man in huis te moeten zijn, die ook voor mama moet zorgen’. Wie bekend is met “Gorik Pt. 1” weet min of meer hoe dat verhaal is gelopen: jaren vol radiostilte en onbeantwoorde voicemails. Dat Zwangere Guy in “Gorik Pt. 2” zelf de hoorn ter handen neemt en zijn moeder al lachend vertelt haar graag te zien, is héél ver gaan in je muziek. Officieel door zijn zus, maar af te leiden uit de muziek ook door zijn dochtertje en het vaderschap, kwam de familie weer boven alles: de Brusselaar spiegelt nu de levenslessen die zijn moeder hem leerde op zijn eigen kindje. ‘Dus nu ben ik trots dat naast mijn dochter ook twee oma’s staan’. Snik.
Veel liefde en dankbaarheid dus op Dit is Guy., want de weg die Gorik op persoonlijk vlak heeft afgelegd sinds de premisse van deze plaat, was allesbehalve makkelijk. Een “Stoned & Beneveld” werd een, weliswaar binnen zijn perken, melancholisch liefdeslied voor zijn partner, “Waiting for Zaza” is dan weer een mooie ode aan zijn dochtertje. De man achter het gezicht komt daarin meer dan ooit naar voor, met emoties als schaamte en onzekerheid, maar eveneens met een basis van een hartslag tijdens de echografie. Golvend en misschien een beetje waziger, maar daarom eens te meer een antwoord op de vraag: Wie is Guy? Of roept daar iemand niet al jaren ‘Familie boven alles’? Wel, het is een hertekende familie geworden. En wij maken daar nu ook deel van uit.
Het zwaartepunt van de opgefokte rapper is daardoor overigens ook wat verschoven. Zijn eigen trauma’s hebben een plek gekregen, nu is het tijd om de echte problemen aan te pakken. Zwangere Guy is niet vies van een statement, getuige zijn grote inzet voor pro-Gaza-evenementen, of zijn minutenlange tirade jegens de nationale politiek op Pukkelpop. Het is dan ook onmogelijk om niet de link te leggen met de huidige wereldtoestand in het “Vecht Voor Papier”-tweeluik. Spuwend over de riff van Channel Zero’s “Black Fuel” krijgt het systeem de ene uppercut na de andere te verduren. ZG zet alle politiekers op hun plaats, roept alle kritiek in hun gelaat en fuckt alle fascisten tot de laatste in de grond rolt. Alsof hij de wereld eenzelfde transformatie wil laten doormaken: word wakker en doe iets, dit is uw toekomst.
Guy heeft het goed met u voor, zo blijkt nogmaals uit “Dit is Guy.”. Hij wil zijn trots graag delen, en weet zonder het expliciet op te dringen ook dat het respect vanuit zijn publiek wederzijds is. Het effect dat Dit is Guy. heeft, is er namelijk niet eentje dat er komt door enkel en alleen deze plaat. Het zaadje werd zes jaar geleden al geplant, want zoals hij het zelf zegt in “Lege Fles”: ‘Deelde bijna heel mijn leven, mijn verdriet en alle pijn / Guy werd groot door veel miserie, maar kijk nu waar da we zijn.’ Om in herhaling te vallen is dit dus veel meer dan de volgende plaat in de discografie Zwangere Guy – het is zelfs meer dan de finalisatie van een verhaal dat hij jaren geleden startte.
Ergens voelt het daarom fout om zo’n persoonlijk verhaal te recenseren. Om te beslissen of Gorik zijn persoonlijke evolutie goed heeft neergeschreven, of zijn trauma’s toch niet net dat tikkeltje diepgaander had kunnen verwerken. Het aantal sterren is in deze eigenlijk niet eens van belang, want het respect dat de Brusselaar opwerkt met, niet alleen deze plaat, maar eveneens zijn volledige zijn als artiest en persoon, is van een veel grotere waarde. En dat is meer dan ooit aanwezig na een luisterbeurt van Dit is Guy. Het moet al moeilijk genoeg geweest zijn om tal van zinnen uit deze plaat op papier te hebben gekregen, om het nog niet eens te hebben over de mentale kracht om in te zien op het foute pad te zitten én er de moed voor vinden iets aan te doen.
Zwangere, “Vous êtes Zot” – om die ietwat atypische afsluiter van het album er dan toch nog bij te halen. Een disco-interpretatie van het Brusselse cultnummer “Vous êtes sottes”, maar eigenlijk veel meer dan dat. Het lijkt als slotakkoord op een last die eindelijk van de schouders valt, als na leven vol lawaai stilte vinden in je hoofd en daarvan durven genieten. Het zit in de kleine dingen, maar je moet er wel iets voor doen. Het komt niet vanzelf, maar het begint wel bij jezelf. Een eenduidig antwoord op Wie is Guy? biedt Dit is Guy. met andere woorden niet, maar dat hadden we ook niet verwacht. Maar het biedt, naast respect, wel een gevoel: liefde. En dat is het antwoord op alles.
Op donderdag 20 november staat Zwangere Guy in de ING Arena, op woensdag 4 maart in Vorst Nationaal.
Lucas Palmans schreef deze recensie voor de muziekwebsite Dansende Beren.
