Brussel is een goudmijn voor gepassioneerde fotografen. Dat blijkt uit onze gewaardeerde wekelijkse rubriek Brussel in Beeld, waarvoor onze eigenste Brussel-Flickr fotogroep een karrenvracht aan fantastisch beeldmateriaal levert. Maar ook op andere sites en in fotogalerijen vallen er mooie Brusselse foto’s te bewonderen. Hoog tijd dus om de mens achter de lens in beeld te brengen.
Andri Haflidason is 30 jaar. Hij stamt van IJslandse ouders die elkaar in Londen vonden, en groeide op in het Schotse Edinburgh. Op het eind van zijn studietijd verzeilde hij langs omwegen in Brussel. Van opleiding is hij architect, maar hij heeft ook een passie voor foto en film. Zijn andere hobby’s zijn voetbal en schaken. Zijn Brusselse foto’s verzamelt hij op zijn eigen website en op zijn Facebook-pagina Brussels Breathe(s). In 2010 maakte hij een gelijknamig filmpje waarin hij een poëtisch eerbetoon bracht aan Brussel. Momenteel doet hij mee aan een wedstrijd van Tentoo waarin hij steun zoekt voor een tentoonstelling van zijn foto’s. Stemmen maar!
Dag Andri, hoe is je liefde voor de fotografie ontstaan?
Toen ik 15 was, gaf mijn moeder mij voor Kerstmis een poepsimpele camera van Canon. Ik nam het toestel mee naar IJsland waar ik twee maanden lang werkte op een boerderij, in het noorden van het land. Die plek was erg mooi, met kliffen, een strand, eindeloze velden, een klein bos, maar ik keek het meest naar de hemel. De wolken waren ongelofelijk, soms zoals bergen in de lucht, soms geometrische strepen van één horizon tot de andere. En dan de zonsondergangen! Met twee à drie filmpjes is het toen begonnen.
Later gaf mijn vader mij een Pentax SLR, met maar één objectief, een klassieke 50mm prime en een kleine selectie filters. Uit de handleiding van het toestel heb ik de – uiteindelijk super simpele – principes van fotografie geleerd: scherptediepte, de relatie met het diafragma, sluitertijd, enz. Ik nam het fototoestel mee toen wij als laatstejaars naar België reisden om de belangrijkste plaatsen uit de Eerste Wereldoorlog te bezoeken. Ik herinner me nog dat ik in Ieper mijn eerste cocktail geproefd heb, een White Russian, maar daarvan heb ik geen foto’s!
Hoe zou je je eigen foto’s omschrijven qua thematiek, stijl, toon…?
Door mijn opleiding als architect heb ik mij gespecialiseerd in architectuurfotografie. Architectuurfotografie is een goed startpunt om inzicht te krijgen in compositie, oog voor detail te hebben en een bepaalde nauwkeurigheid te bereiken. Maar de discipline is helaas ook erg arm omdat de klant (de architect zelf of een tijdschrift) bijna altijd vraagt om een zo flatterend mogelijk beeld te maken van een gebouw of project. Er zijn zelfs meestal geen mensen toegestaan op de beelden. Vandaag fotografeer ik de stad en de verschillende aspecten ervan (structuur, mensen, sfeer) met de bedoeling om niet alleen de stad in de kijker te zetten, maar ook om een eerlijk beeld te krijgen van de realiteit. Ik doe ook meer experimenten in termen van techniek, stijl en uitwerking van de foto’s. Daarvoor is Brussel het perfecte onderwerp.
Wat bevalt je aan Brussel? En wat niet?
Toen ik in 2007 in Brussel belandde, was ik geschokt door de chaotische opbouw (of ombouw) van de stad. Geen twee huizen zijn gelijk. Maar met de tijd is het een van de sterkste redenen achter mijn fascinatie voor deze stad. De non-stopverrassingen en momenten van “dat kan toch niet” (maar blijkbaar wel) waren opwindend, en vormden het eerste onderwerp van mijn fotografie hier. De stad geeft me het gevoel dat alles nog in beweging is, dat er nog mogelijkheden zijn. Dat vind ik als architect, fotograaf en als mens heel waardevol.
Uiteraard zijn er veel verhalen uit Brussel die mij droevig stemmen: de vandaag nog altijd ongelofelijke afbraak van Horta’s Maison du Peuple, de verwijdering van hele wijken (Noordwijk, Putterij, enz.) en de bijna irreële situatie op verschillende belangrijke publieke plekken zoals Zuidstation en Noordstation. Ik kan niet anders dan Brussel zien als een stad die erg gewond is door de vaak gedachteloze aanpassingen of interventies van de laatste eeuwen. En het gaat verder: de verschrikkelijke UP-site toren bijvoorbeeld, de geplande afbraak van een geliefde publieke plek zoals Parking 58 (met in de plaats een gebouw dat blijkbaar helemaal niets zal teruggeven aan de stad), het absoluut ongeïnspireerde ontwerp voor de nieuwe Europese wijk, de enorme traagheid van veel gemeenten om een logischere circulatie te ontwikkelen en auto’s definitief uit het stadscentrum te krijgen.
Maar uiteindelijk blijf ik optimistisch: er zijn nog zo veel mogelijkheden en bestaande positieve aspecten die deel kunnen maken van een uitdagende en toekomstgerichte stad. Wij kunnen meer levende wijken maken, publieke parken installeren boven op grote gebouwen en instellingen (kijk naar het High Line Park in New York of veel projecten in Kopenhagen) en het hyper postmoderne karakter van Brussel blijven vieren, een stad van contrasten die je doen glimlachen en van onwaarschijnlijke plekken en ervaringen.
Wat zijn de drie mooiste foto’s die je al in Brussel gemaakt hebt? Waarom?
Dat is moeilijk! Alleen in Brussel heb ik de laatste vijf jaar duizenden foto’s gemaakt. Ik kies er drie op basis van de positieve reacties die ik erop heb gekregen en mijn visie op de stad die eruit blijkt.
Mijn collage van de Grote Markt was een complex project waaraan ik maanden gewerkt heb. Het resultaat spreekt daarentegen voor zich.
Het tweede beeld is van de Zinnekeparade in 2010. De parade is een perfect voorbeeld van hoe de verschillende culturen van Brussel kunnen samenwerken in een positieve sfeer. Het bewijst dat Brussel niet grauw is.
Het derde beeld is van een man die voor de ingang van Brussel Noord staat. Ik was foto’s aan het nemen voor een studie van de Noord-Zuidverbinding, toen hij vroeg of ik een foto van hem wou nemen. Ik was heel verrast, want meestal willen mensen niet op de foto. Hij was enorm blij met het resultaat. Ik vroeg hem of ik de foto naar naar hem kon opsturen, maar hij vertelde mij dat hij geen e-mail- (of echt) adres had. Dat zal ik nooit vergeten. Ik vond het zo mooi hoe trots hij was op de foto. De klassieke manier waarop hij op de foto staat, herinnert mij aan de oorsprong van de fotografie. Ten slotte toont het hoe belangrijk het is om niet bang te zijn om over de onzichtbare lijn te stappen die te vaak bestaat tussen mensen in steden met een culturele mix zoals Brussel. Mensen zijn mensen.
Op welke onbereikbare plek in Brussel zou je graag eens foto’s willen nemen?
Ik zou graag toegang krijgen tot de hoogste daken van Brussel, bijvoorbeeld de toren die nu staat op de site van het voormalige Maison du Peuple, de hotels van Brussel, het Justitiepaleis. Op grote hoogte zie je pas het karakter en de charme van Brussel, een stad die vaak zo hectisch en chaotisch kan zijn op de grond. Daarom moeten we meer publieke plekken maken op de daken van Brussel.
Wat is volgens jou de meest fotogenieke plek in Brussel?
Het dak van de parking in de Schildknaapstraat. Nu is het ontoegankelijk door de installatie van zonnepanelen.
Heb je nog een droom of ambitie als fotograaf?
Ik ben niet alleen fotograaf, maar ook filmmaker. Ik heb (zelf gefinancierde) filmpjes over Brussel gemaakt zoals Brussels Breathes, dat elke maand 300 keer bekeken wordt. Ik zou graag een uitgebreider project mogen uitvoeren dat heel veel verschillende aspecten van de stad zou tonen. Ik wil niet alleen de ‘zeitgeist’ eerlijk registreren, maar ook deze unieke stad en bevolking in de schijnwerpers zetten. Mensen, organisaties of culturele instellingen die zo’n project willen steunen, mogen altijd contact met mij opnemen.
