Een onschuldig boek over vliegtuigen, is meestal niet zo onschuldig. Tom Dieusaert, bekend als correspondent in Latijns-Amerika voor de VRT, brengt deze week de revolutionaire spirit naar het Vlaams-Afrikaans Huis Kuumba. Wees erbij, want de man is maar zelden in België.
In Kuumba zijn ze wat gewoon op vlak van multiculturele kruisbestuiving, maar een onschuldig boek uit Latijns-Amerika is natuurlijk een vreemde eend in de bijt, zelfs voor een Afrikaans publiek. Zal het lelijk eendje van Tom Dieusaert crashen?
Zijn boek gaat over hoe boordcomputers op vliegtuigen steeds meer het werk van de piloot overnemen. Hij onderzocht wat er allemaal kan gebeuren als een computercrash gebeurt tijdens een vlucht en er geen piloot is om in te grijpen. Wij die ons leven steeds meer laten leiden door technologie, zijn wij ons ervan bewust dat wij ons leven steeds meer in handen geven van technologie?
Technologie is van alle tijden, technologie is een idee, een concept in de vorm van bits en bytes. We moeten ermee rekening houden dat wij die technologieën moeten controleren of dat wij door de technologie gecontroleerd worden.
De onbemande vliegtuigen waar Dieusaert over spreekt, zijn een revolutie in het luchtruim. Er zijn dagelijks ongeveer 12.000 bemande vliegtuigen in de lucht en het is het veiligste vervoersmiddel dat bestaat. Het enige dat regelmatig misloopt is de bagageclaim en dat is redelijk lastig, weten we uit ervaring.
Toch is het een ongeschreven wet dat als het misloopt de gevolgen catastrofaal zijn. Stel je voor dat Trump, Poetin, Zuma of zelfs Pascal Smet terechtkomen in een vliegtuigcrash door een boordcomputer die een bug heeft of gewoon gehackt is. De complottheorieën zouden de papieren media weer nieuw leven in blazen.
Als de Rwandese president Juvénal Habyarimana in 1994 gestorven was door een fout in de boordcomputer, had de grote Afrikaanse oorlog wellicht niet plaatsgevonden. Hetzelfde geldt voor de Zweedse secretaris-generaal van de Verenigde Naties Dag Hammarskjöld, die in 1961 het leven liet aan boord van een vliegtuig in Congo.
Het is duidelijk dat elke uitvinding zijn menselijke kostprijs heeft. Zoals de Spanjaarden Quetzalcoatl – de Azteekse slangengod – gebruikten om de inheemse bevolking van Latijns-Amerika te domineren, gebruikten de Fransen de Zeppelin om de Egyptenaren onder de voet te lopen met hun uitvindingen. Aan Google en Facebook heeft menig dokter zijn carrière verloren. Dit om te zeggen dat elke uitvinding gebruikt kan worden voor kwade bedoelingen.
Maar als we nu de piloot helemaal wegnemen, gaan we het veiligste toestel op aarde loslaten van elke menselijke controle. Dat en nog meer leest u in het boek van Tom Dieusaert ‘Computer Crash’.
P.S. De auteur kwam zelf met het vliegtuig uit Argentinië
Tom Dieusaert is correspondent voor de VRT en woont sinds 2004 in in Argentinië. Hij schreef onder meer ‘Koffie en Cola, Globalisering in Latijns-Amerika’. In het Vlaams-Afrikaans Huis Kuumba (Waversesteenweg, 78, 1050 Elsene) stelt hij op donderdag 21 december om 19.30 uur zijn nieuwe boek voor: ‘Computer crash’.
Willemjan is blogger. Bekijk zijn werk op zijn blog en website