De Vaartkapoen in Molenbeek wordt 35. Het gemeenschapscentrum heeft zijn strepen verdiend als concertzaal en staat ook bekend voor zijn interculturele vrouwenwerking. Genoeg redenen voor een feestje dit weekend op de nieuwe Manchester-site. We spraken met directeur Yannick Bochem, die terugblikt en vooruitkijkt.
Wat waren voor jou de hoogtepunten van 35 jaar VK?
Iedereen heeft zo zijn persoonlijke hoogtepunten. Ik ben sinds een jaar of tien actief in De Vaartkapoen. Ik herinner me nog goed het concert van de Jamaicaanse reggae-artiest Max Romeo op het Gemeenteplein in 2014, toen Molenbeek culturele hoofdstad van de Franstalige Gemeenschap was. Ik was ook erg blij met de erkenning die het Forumtheater Radicalisering kreeg. In 2016 won het participatieve gezelschap van onze vrouwenwerking de Vlaamse cultuurprijs Ultima voor amateurtheater.
Heb je ook moeilijke momenten beleefd?
In 2016 verloren we onze erkenning binnen het kunstendecreet. Gelukkig werden we door toenmalig minister Sven Gatz (Open VLD) opgevist binnen het Brusselfonds. Intussen zijn we aan de derde besparingsgolf aanbeland met de aangekondigde maatregelen van Jan Jambon (N-VA). Het wordt moeilijk om onze ambities in de toekomst waar te maken.
Door de aanslagen in Parijs en Brussel werd Molenbeek beschouwd als een terroristisch bolwerk. Wat kon de VK daartegenover stellen?
Meteen na de aanslagen in Parijs hebben we een overleg georganiseerd met allerhande Molenbeekse partners. In het centrum van Molenbeek hebben we een wake gehouden voor de slachtoffers. Daarmee hebben de inwoners een positief signaal gegeven, dat niet onopgemerkt is gebleven. We dragen met onze werking en een sterk Molenbeeks netwerk bij tot een beter imago van Molenbeek. Onze concerten trekken ook niet-Brusselaars aan, waardoor de impact van ons werk een grotere reikwijdte heeft.
Jullie haalden ooit Blur, Rage Against The Machine, Garbage, Queens of the Stone Age en The Fugees naar Molenbeek. Hoe slaagden jullie daar in?
Een goede programmator houdt de vinger aan de pols. We boekten gerenommeerde groepen voor hun grote doorbraak. In de jaren 90 was ook nog veel mogelijk. Dat was nog voor het internet. De AB was toen ook een tijd dicht voor verbouwingen. Nu is het moeilijker geworden. Zelfs undergroundgenres kunnen terecht op grotere podia. We zetten nog meer in op nieuwe talenten, jonge collectieven en opkomende muziekstijlen zoals afrobeat en trap.
De VK kiest de laatste jaren voor cross-over en uitwisseling tussen de artistieke, educatieve en interculturele werking onder de noemer ‘Muziek, Molenbeek, Maatschappij’. Wat houdt dat in?
We zijn één huis. We hebben met onze concerten een bovenlokale werking, maar zijn tegelijk sterk geworteld in de buurt. We doen aan cocreatie met lokale spelers, zowel voor de programmatie als voor projecten. In 2020 starten we met de bouw van het VKSoundsystem, dat we in verschillende formaties kunnen opstellen. We stellen het gebouw open voor jongeren, die bijvoorbeeld leren beatmaken, maar vergeten ook de ouderen niet. We zijn actief in de publieke ruimte. Dat neemt drempels weg en stimuleert ontmoetingen.
Nu het gebouw in de Schoolstraat gerenoveerd wordt, zitten jullie tot 2022 in een oude drukkerij in de Manchesterstraat. Bevalt de nieuwe stek?
De nieuwe omgeving is erg inspirerend. We verkeren nu in het gezelschap van andere culturele spelers: Recyclart, Cinemaximiliaan, La Bodega en Charleroi Danse. We kunnen er veel van leren en zijn volop aan het experimenteren. Ook in de nieuwe buurt willen we ons inbedden.
Slotvraag: hoe zie je de toekomst van de VK?
Rooskleurig. Het potentieel is er. De renovatie heeft lang op zich laten wachten, maar de nieuwe zaal zal top zijn en we krijgen ook een grote tuin, die we samen met de buren willen vormgeven en uitbaten in co-conciergeschap. We zullen een gelaagd verhaal blijven vertellen. Ik ben ervan overtuigd dat cultuur een maatschappelijke impact heeft.
De Vaartkapoen viert #35VK op 29 en 30 november in de Manchesterstraat 13-15 met dj’s, concerten van onder meer Blu Samu en Grand Master Flash, een spaghettiparty, virtual reality en een vinylmarkt. Meer info vind je op de website en Facebook-pagina.
