De dertiende en laatste stop in deze reeks gaat over de Ring zelf. Het symbool bij uitstek is het signaal van Zellik. Deze 23 meter hoge abstracte constructie staat op een steenworp van het knooppunt Groot-Bijgaarden. Als een gigantische poort opent ze een wereld van warrig beton, tankstations, wegrestaurants en slechte koffie. Op weg naar overal en nergens.
Het signaal is van de hand van Jacques Moeschal en is ontworpen als een idee van vertrek. Een reis naar een zeker elders, onbestemd in tijd en ruimte. Het eeuwige onderweg, de ultieme vrijheid. Het signaal van Zellik is opgetrokken in 1963, een era waar snelle wagens en sigaretten symbool stonden voor succes. Moeschal kon niet voorzien dat zijn monument vijftig jaar later dagelijks getuige zou zijn van een van de grootste verkeersinfarcten van het land.
Jacques Moeschal is bekend om zijn grensmonumenten op snelwegen: het Signal d’Hensies op de E19, of De Sjouwer op de E17, beide op de Frans-Belgische grens. Maar ook de – ondertussen gesloopte – Pijl van de Burgerlijke Bouwkunde op de Expo 58 is van zijn hand. Al zijn werken getuigen van een groot geloof in technische vooruitgang, individuele mobiliteit en de toekomst. The sky was the limit, letterlijk. Zijn werk schiet als een kanonbal meters de hoogte in.
Zo ging het ook met de Ring van Brussel. Eind jaren vijftig werd het eerste stuk aangelegd tussen Strombeek en Groot-Bijgaarden. Dan ligt jaren alles stil en het is pas onder impuls van minister van Openbare Werken Jos De Saeger dat in de tweede helft van de jaren zeventig de werken worden hervat. Het levert hem de bijnaam “minister van de verlichte snelwegen” op. Begin jaren tachtig worden de laatste knooppunten operationeel.
Vanaf dan boort een moderne betonnen wirwar met zijn metalen gesuis een eigen weg door het landschap en overschaduwt alles wat was. Hij schrijft een nieuw verhaal. Oude getuigen slapen in. Verborgen sporen ontstaan.
In de reeks Verborgen sporen langs de Brusselse Ring gaat fotograaf Gaetan Carlier op zoek naar bijzondere plekken langs de belangrijkste verkeersader van en naar de hoofdstad. Meer info over het signaal van Zellik vind je bij het Agentschap Onroerend Erfgoed.
