De tegenstand en de verwarring die de trein begin 19de eeuw meebracht (ook al reed hij toen “slechts” 30 km/uur), spoort met onze verwarring wanneer we van tabblad naar tabblad springen, niet goed wetend waar we eerst onze honger willen stillen. De nieuwsstroom maakt van ons telegrafisten, voortdurend in de weer met het in- en uitpluggen van onzichtbare kabels.
In het KMSK is sinds 15 oktober ‘Trains & Tracks’geopend, de zogezegde flagship-expo van Europalia, dat wegens een aantal verjaardagen in het teken van het treinspoor staat.
40 jaar TGV
25 jaar Thalys (die naam verdwijnt binnenkort)
175 jaar treinverbinding Brussel-Parijs
De trein is een dankbaar onderwerp om tentoonstellingen en evenementen aan op te hangen – denk maar aan de trein die in een donkere tunnel verdwijnt en zo de passagiers naar een erotisch universum verplaatst. Denk maar aan de schilderachtigheid van stoomwolken. Denk maar aan de fascinatie voor de machine; zuigers, stalen wielen, snelheid, …
Toch was het tijdens de persconferentie wachten op een moment dat zou uitspringen boven de discoursen die trachtten de trein van onze verbeelding op gang te trekken. De speech van staatssecretaris voor Wetenschapsbeleid, Relance en Strategische investeringen, Thomas Dermine, slaagde daarin. Met het typische politieke vuur meldde Dermine dat België voor de trein van de toekomst inspanningen wil gaan leveren van dezelfde grootte-orde als die die we veil hadden voor de kolen- en petroleumtijdperken.
Telkens werd toen maar liefst 5 à 10% van het BBP besteed aan de ontwikkeling van de nieuwe branches die met die grondstoffen gepaard gingen. Spoornetten (België heeft nog stééds het dichtste net ter wereld), autowegen, kerncentrales: kosten noch moeite werden ervoor gespaard.
De trein met batterijen en op waterstof is deel van de nieuwe oplossingen voor onze mobiliteit.
Andere concrete voorbeelden: de reistijd Brussel-Luxemburg inkorten van 3 tot 2 uur (snelheden van 130 naar 160 km/u), het verdubbelen van het goederentransport per rail tegen 2030, de creatie van 40 multimodale treinstations.
Benieuwd hoe die federale plannen binnenkort vorm zullen krijgen. Dermine zei ons dat angst voor de gigantische omslag niet nodig is, want ook de voorbije transities hebben we aangekund. Wallonië herstelt zich ondertussen wel nog van de put die de kolenbergen hebben achtergelaten.
Beelden spreken beter dan woorden. De collectie schilderijen, affiches en foto’s die samengebracht is in de zalen van het KMSK bevat het ene na het andere visuele hoogtepunt. Alleen al de drie impressionistische werken van Claude Monet (Gare Saint-Lazare) lonen de moeite om langs te gaan. Ze illustreren krachtig het prille begin van die moderne richting in de kunst. De kunstenaar kijkt naar de moderniteit en vangt ze in haar beweging van staal en stoom.
Realisme, impressionisme, symbolisme, surrealisme en abstractie, ofwel tien thema’s (esthetiek van de machine, massa-toerisme, “ten goede en ten kwade”, …) komen aan bod.
Sporen van moderniteit, 15.10.21 – 13.02.22, KMSKB/MRBAB – https://www.fine-arts-museum.be/nl/tentoonstellingen/europalia – Covid Safe Ticket vereist
