In 1993 begon Belgacom, één van Belgiës grootste werkgevers, een kunstcollectie. Belgacom was een overheidsbedrijf dat opgericht was in 1991, met meer autonomie dan zijn voorganger RTT, dat nog een puur staatsbedrijf was in een minder concurrentiële markt. In 1994 zag ons land dan zijn eerste mobiele netwerk ontstaan onder de nieuwe naam Proximus (Latijn voor ‘het meest dichtbije’).
De Proximus Towers met passerelle of luchtbrug zijn de bekende Brusselse torens in de Noordwijk naast het station. Ze gaan vanaf zaterdag 18 september voor het eerst voor het publiek open.
Gebouwd in 1988 heetten ze aanvankelijk de Pleiadetorens en nadien (tot 2014) de Belgacomtorens (arch. Jaspers-Eyers).
Proximus gaat ze nu verkopen. De kantooroppervlakte wordt gehalveerd, en het zoeken naar een nieuwe locatie (kopen, huren of bouwen) is volop aan de gang.
Het moet een “campus” worden, een site met een opener gebruik en een “campus”gevoel, volgens de voorzitter van de Raad van Bestuur Stefaan De Clerck.
Een goed moment om een deel van de 600 kunstwerken – voor de eerste keer – publiek tentoon te stellen. Joost Declercq, ex-directeur van het Museum Dhondt-Dhaenens, maakte de selectie van 200 werken, met schilderkunst op het gelijkvloers en de andere kunsten (veel fotografie) op de 25ste verdieping, waar de kantoren voor de gelegenheid leeggemaakt zijn.
Kunst in een kantoortoren, enkel voor werknemers zichtbaar, bestaat ook bijvoorbeeld in de BBL-collectie van baron Lambert aan Troon (nu ING), of bij Belfius (waar werknemers een werk kunnen uitkiezen). De kracht van de Proximusverzameling komt door de expertise van het aankoopcomité (Chris Dercon, Dirk Snauwaert, Caroline David en Jaap Guldemond) en door de anderen die er door de tijd vorm aan gaven, zoals Laurent Busine, Jef Cornelis en Bauduin Michiels (video’s, performance).
Er is met name veel fotografie te zien, aangekocht vanaf het begin, toen foto nog voor erkenning vocht. Philip-Lorca diCorcia, Stephen Shore, Marie-Françoise Plissart, Seydou Keita, Thomas Struth, Thomas Ruff (beiden van de Düsseldorf-school), Andreas Gursky (zijn ‘Rhein’ hangt hier, één van de 5-tal edities van wat de duurst betaalde foto ooit is (3,2 miljoen euro), Balthasar Burkhard, Rineke Dijkstra, enz. maar ook conceptuele en minimalistische kunst, waarvan musea vaak minder in huis hebben.
De selectie schilderkunst is op het gelijkvloers bijeengebracht.
Conceptuele kunst kan benoemd worden als een voortzetting van de filosofie, vandaar de vele taal in haar verschijningsvormen.
Provocatieve kunst, seks of religie zal je hier niet vinden, toch niet op een directe manier. Telkens moest en moet de verzameling, in deze bedrijfscontext, focussen op het esthetische of het poëtische. Zo zorgt het werk van Andres Serrano (bekend van onder andere “Piss Christ”) hier niet voor gefronste wenkbrauwen.
Hoe goed wordt deze kunst bewaard? Museale condities zijn er alvast niet. De laatste vier jaar werden er nauwelijks nieuwe aankopen gedaan en ging de aandacht naar restauraties, zoals voor de verlichte Jeff Walls in de inkom.
Ga nu kijken, want waar de collectie nadien naartoe gaat, is nog niet duidelijk. De uitzichten op de stad doen extra deugd.
‘Art with a view’ van 18 september tot 19 december in de kantoren van de Proximus Towers. Geopend op donderdagen, vrijdagen en zaterdagen. Ook geleide bezoeken.