Thomas Sennesael en Maria Froloff
In het Hôtel Hannon structureert een reuzengroot centraal muurfresco het huis. De plek, in Frans-geïnspireerde Art nouveau ontworpen door Jules Brunfaut, was een gesloten, droomachtig en symbolistisch universum voor het koppel Hannon-Debard. Er Symbolistische kunst in tentoonstellen is een geschenk voor al wie affiniteit heeft met die stroming in de kunst die in België tot zo’n grote hoogte kwam rond 1900.
Het is ook een ongewone tentoonstellingservaring. We zijn grote werken van Fernand Khnopff gewend te zien in museumzalen, niet aan huismuren.
Met de nieuwe conservators van het Hortahuis en het huis Hannon hebben we recent een sterke impuls gekregen voor de kunst van het fin de siècle in Brussel. Tel daarbij de opening, deze zomer, van de twee nieuwe zalen voor decoratieve kunsten in het Koninklijk Museum van Kunst en Geschiedenis, onder impuls van Werner Adriaenssens, en we kunnen, denk ik, spreken van een belangstellingsboost.
Emblematische figuren uit het Belgische en Franse symbolisme, zoals Victor Rousseau, Émile Gallé, Fernand Khnopff, Jean Delville, Jeanne de Tallenay (die Salon hield in Brussel), Charles van der Stappen, Xavier Mellery en Jef Lambeaux zijn vertegenwoordigd. Van Victor Rousseau hangt sowieso altijd een werk in huis, of beter tegen het huis, op de voorgevel: een allegorie van de tijd die stilhoudt bij zonsondergang. Dit bas-reliëf is de symbolistische sleutel die het begrip opent voor de filosofie van het interieur.
Een werk van Delville toont androgyne mannen die streven naar hereniging met de verloren eenheid. Jean Delville stond heel dicht bij de ideeën van Joséphin Péladan, de excentrieke stichter van de Rozenkruisers, die zei af te stammen van duizendjarig Babylonisch geslacht.
Symbolisme werkt met tekens: ze kunnen gebruikt worden om ingewikkelde dingen op een eenvoudige manier te tonen. We kunnen dan binnen in de wereld van de verbeelding, waar de ratio niet altijd haar plaats heeft.
Symbolisme werkt ook met kleuren, die in de alchemie met betekenissen kunnen verbonden worden.
Symbolisme staat voor de innerlijke zoektocht van kunstenaars. In strijd met hun tijd van ruwe industrialisering, excessief materialisme en positivisme, met de “oppervlakkige” impressionisten, schilders van het efemere uiterlijk, zoeken zij naar stilte (de sneeuw van William Degouve de Nuncques), naar waarheid, naar diepte en schoonheid. In een periode van crisis van de religie, zocht kunst om de vervanger te zijn voor zingeving.
Het is kunst voor het individu, je kan er naar luisteren en er kunnen verscheiden persoonlijke waarheden uit ontstaan, maar het vraagt engagement, het is niet decoratief. Het is geen grote volkse beweging zoals bijvoorbeeld het socialisme.
Zelden geziene stukken (en welke!), een intense reis door een kunststroming die een obsessie had met het absolute: laat u verleiden tot een bezoek.
Gelijktijdig vindt in de Tiny Gallery in Elsene een tweede tentoonstelling plaats, gewijd aan esoterische fotografische praktijken van de late 19e eeuw.
van 29 augustus 2025 tot 19 april 2026 van donderdag tot zondag
