“No time to waste”. In de jaren ’80 en ’90 liepen heel wat jongeren rond met een Greenpeace-T-shirt met die slogan erop. De huidige variant zou kunnen luiden: “No food to waste”. Voedselverlies is vandaag een wereldwijd probleem. In armere regio’s doet het zich voornamelijk voor in het begin van de keten als gevolg van slechte oogst- en teelttechnieken en gebrekkige infrastructuur voor bewaring en transport. In rijkere regio’s gaat het vooral om voedselverlies in een later stadium, bij de voedingsindustrie en de consument. Die verspilling is niet alleen nefast voor het milieu en ethisch bedenkelijk, maar laat zich ook voelen in ieders portemonnee. Hoe is het in Brussel gesteld en wat kunnen we eraan doen?
Een studie van het Departement Landbouw en Visserij brengt voedselverlies in Vlaanderen en Brussel in kaart. Het totale voedselverlies in België wordt geschat op 3,6 miljoen ton per jaar. De industrie is met 63% de grootste boosdoener, gevolgd door huishoudens (25%), catering (8%) en handel en distributie (2,5%). In Brussel is uit een huisvuilanalyse van RDC-Environment gebleken dat de Brusselaar gemiddeld 15 kg voedsel per jaar verspilt. Voor het Brusselse Gewest gaat het om 15.000 ton voedsel. Voedselverspilling is goed voor meer dan 12% van het gewicht van de restafvalzak: de helft daarvan bestaat uit begonnen maar niet volledig opgegeten producten, een kwart zijn maaltijdresten en nog een kwart zijn voedingsmiddelen die gewoon onaangeroerd worden weggegooid. Het totale voedselverlies in de rest van de Brusselse keten, met name kantines, horeca, groot- en kleinhandel en slagers, wordt volgens dezelfde bron geschat op 54.350 ton.
Het Brussels Gewest is zich bewust van het probleem. Leefmilieu Brussel wil tegen 2020 voedselverspilling door gezinnen verminderen met 5 kg per inwoner per jaar, in scholen met 3 kg per leerling per jaar en in bedrijven met 6 kg per werknemer per jaar. Om de haalbaarheid van die doelstellingen te testen, organiseerde het Brussels Instituut voor Milieubeheer een drie maanden durend proefexperiment met zes gezinnen met een verschillend profiel. Bij de laatste analyse van de afvalzak bleek de verspilling gemiddeld met 80% gedaald. De gezinnen realiseerden die vermindering door een betere planning van de aankopen, een correcte bewaring en het hergebruiken of invriezen van restjes.
Nu is het aan ons! Leefmilieu Brussel zet in zijn campagne Stop verspilling een aantal tips op een rijtje. Maak een inventaris op van je voorraad en hou je aan je boodschappenlijstje. Ga met een volle maag aankopen doen. Merk het verschil op tussen “houdbaar tot…” en “ten minste houdbaar tot …”. Maak verstandig gebruik van kasten, koelkast en diepvriezer. De brochure Goed eten, minder weggooien verschaft duidelijkheid.
Ook in het buitenland kun je volop inspiratie opdoen. In Nederland is er de interessante website Eten is om op te eten. De Duitse documentairefilm Taste the Waste biedt voer voor discussie. Of je kunt in het Engels terecht, want ook in het Verenigd Koninkrijk loopt een campagne tegen voedselverspilling. De welluidende titel: Love Food Hate Waste. Als daar maar geen T-shirts van komen…
