Het Centrum voor Agrarische Geschiedenis (CAG) heeft een paar maanden geleden een leuk boekje gewijd aan typisch Brusselse producten. In Brussel ge(s)maakt? schotelt zes klassiekers voor: spruitjes, witloof, bloempanch (pens), Brussels kieken, pottekeis en geuze. De zes hoofdstukken klaren de geschiedenis van de streekproducten, de teelt of bereiding en de link met Brussel uit. Telkens wordt afgesloten met een recept voor een klassiek gerecht. Samen met mooie foto’s en een persoonlijk verhaal van een vroegere producent, vormt elk hoofdstuk een hapklaar geheel dat heel vlotjes binnengaat. Zelfs de twee vleeshoofdstukken heb ik, als vegetariër, netjes kunnen doorslikken. Dat is al een prestatie op zich.
Het is uiteraard geen literair hoogstandje, maar dat is ook niet de bedoeling van het boekje. Het is een zakelijke tekst, eerder als studiemateriaal bedoeld. De logische opbouw binnen bepaalde hoofdstukken kon wel beter. Ook de versnippering van het verhaal van het product tot weinig zeggende citaten kon mijn ergernis wel eens uitlokken.
Maar goed, ik heb wel veel bijgeleerd. De bloempanch werd in de volksmond ook “bufsteik vi de eurme” (biefstuk voor de armen) of “cortelette van de Congo” genoemd. Dat het Brussels kieken hetzelfde is als Mechelse koekoek en een kruising tussen een lokaal en een Aziatisch ras is, wist ik niet. En er is een kaas naar mij genoemd: de “Cloet kees” (enfin, dat wil ik toch graag geloven, want de oorsprong van de benaming wordt in het boek niet toegelicht). Dus interessant is het zeker. Wel blijf ik met de vraag zitten: waarom juist deze zes producten? Als ik aan culinair Brussel denk, zie ik onmiddellijk een lekkere Brusselse wafel voor mijn ogen. Waarom is dat niet meegenomen? Of pralines: die zijn toch ook voor het eerst in Brussel geproduceerd? Pain à la Grecque? Het zijn precies geen zoetekauwen bij het CAG.
Met het boekje heeft men het compromis gezocht tussen leerrijk en vlot leesbaar. En daarin is het CAG zeker en vast geslaagd. Dat we daardoor enerzijds de bevlogenheid van een echte aficionado en anderzijds de volledigheid van een encyclopedie missen, nemen we er maar bij.
Bijzonder interessant boekje, maar het water is mij nooit in de mond gekomen.
“In Brussel ge(s)maakt? Een wisselwerking met Vlaams-Brabant” – Sarah Luyten (red.), uitgeverij De Draak, 2013, 157 blz. Het boek kost 17,95 euro en is verkrijgbaar in de betere boekhandel en via de website van uitgeverij De Draak.